Το αειθαλές αυτό καρποφόρο δέντρο, καλλιεργήθηκε ήδη από τις πρώτες απόπειρες του ανθρώπου να δενδροκομήσει στα φτωχά εδάφη της ανατολικής Μεσογείου.
Ανθεκτικό, ολιγαρκές αλλά και με μεγάλη ζωτικότητα, συντρόφευσε την ανθρώπινη δραστηριότητα από τους νεολιθικούς χρόνους, συμβάλλοντας αρχικά στην τροφή και σταδιακά όλες τις πλευρές του κοινωνικού βίου από την θρησκεία έως τον αθλητισμό, από την προσωπική υγιεινή ως την φαρμακευτική.
Με όλο και αυξανόμενο ειδικό βάρος, διαδόθηκε γρήγορα αποκτώντας τεράστια οικονομική και κοινωνική σημασία για να αναγνωριστεί σιγά σιγά ως ένα από τα συστατικά στοιχεία της αρχαίας «πόλης».
Σύμβολο γονιμότητας, ειρήνης, σοφίας και νίκης του ανθρώπινου πάνω στο άγνωστο, θα ακολουθήσει τους εποίκους από ακτή σε ακτή σαν θεμέλιος λίθος της νέας πόλης.
Τα κλαδιά της ελιάς έγιναν «κότινος» για να στεφανώνουν τους νικητές των Ολυμπιακών αγώνων και ο πολύτιμος χυμός των καρπών της, το ελαιόλαδο, ήταν το βραβείο για τους νικητές των περίφημων Παναθηναϊκών Αγώνων που γίνονταν προς τιμή της θεάς Αθηνάς.
Το ελαιόλαδο, το «υγρό χρυσάφι» όπως εύστοχα χαρακτηρίστηκε, εντυπωσίαζε για τα οφέλη του.
Ο Ιπποκράτης, πατέρας της ιατρικής, τόνιζε τις θεραπευτικές του ιδιότητές χαρακτηρίζοντάς το σαν την «ιδανική θεραπεία». Οι αρχαίοι Έλληνες έχοντας μελετήσει σε βάθος τις ευεργετικές του ιδιότητες το χρησιμοποιούσαν στην φαρμακευτική και την περιποίηση του σώματος.
Σήμερα η ελιά συνεχίζει να αποτελεί ένα από τα πιο διαδεδομένα και ωφέλιμα δέντρα. Ο γευστικός καρπός της και το ελαιόλαδο που θεωρείται το πιο πλούσιο και υγιεινό φυτικό λάδι προτείνεται σε όλα τα διαιτολόγια για τις θεραπευτικές του ιδιότητες και την ευεργετική του επίδραση στην ανθρώπινη, καθώς υπερτερούν στη σύστασή του τα «καλά» λιπαρά οξέα. Συμβάλλει δραστικά στη μείωση της «κακής» χοληστερίνης, συντελεί στην πρόληψη των όγκων, ενώ η πλούσια σύστασή του σε βιταμίνης Ε, επιβραδύνει σημαντικά την κυτταρική γήρανση.
Η ελιά και τα παράγωγά της χρησιμοποιούνται ευρύτατα για την παρασκευή φαρμάκων, καλλυντικών και ειδών προσωπικής υγιεινής.
Το ελαιόλαδο τρέφει, συντηρεί, προστατεύει, τονώνει, θεραπεύει, εμπνέει.
Αξίζει λοιπόν να το γνωρίσουμε από κοντά και να μάθουμε την ανεκτίμητη αξία του για τη διατροφή, την υγεία, τον πολιτισμό μας.
Καταμεσήμερο Ιουλίου…
που κι αν ακόμα δεν υπήρχαν ελαιώνες…
θα τους είχα επινοήσει.
(Οδυσσέας Ελύτης)
